Angkor Wat, Siem Reap (Cambodja) 11-18 februari 2020

Met Etihad (unieke WiFly aan boord) via AHU naar BKK, dan met Bangkok Air naar Siem Reap, zeventien uur onderweg. Op het vliegtuig bekeek ik de film 'Joker' met een fantastische Joaquin Phoenix, twee dagen terug Oscar beste acteur. Terecht. Wat een vertolking. Een film die voelt als een stomp in de maag. De trappenscène waarin hij danst en gulzig rookt op Gary Glitter’s nummer Rock ’n Roll, zit in mijn top vijf memorabelste filmmomenten aller tijden.

Bij aankomst op het charmante, 'Boeddhistische' luchthaventje van Siem Reap, voel ik meteen dat dit de juiste keuze was. Deze reis belooft veel, en de kosten zijn slechts iets hoger dan pakweg een week op Tenerife. Doen dus! Ik hou van reizen in de ware zin van het woord:

onderweg zijn. Ik lijd namelijk aan wegwee. I am awaysick. De wereld verkennen, mensen ontmoeten, nieuwe culturen en geschiedenis ontdekken. Op zoek naar verhalen, mysteries en verwondering. En deze trip heeft als extra bonus een Indiana Jones-gevoel. Niets mis met een eenvoudig dagelijks leven thuis, maar af en toe moet je eruit. Weg ermee, Here, I come.

Met een tuktuk (9€) naar ons hotel. Bij de balie staan vier meisjes die ons, super glimlachend, welkom heten. Maar dan. Ik zeg iets en zie paniekflitsen over en weer vliegen. Wie pakt dit aan? Wat wil hij? Typisch. Na veel pijnlijke communicatiemomenten en goodwill geraken we eruit. Leuke kamer, rare hotelaanwijzingen: “geen mangosteen (?) of durians (stank!) binnenbrengen”.

We gaan naar Pub Street iets eten en drinken. Je kan hier shotjes tequila tot zelfs absint krijgen

aan 2€. En ook cocktails (2,5€) of drankjes met namen als “brain damage”, “wet pussy”, “orgasm” en “blowjob”. Ik vraag me af wat er gebeurt als je zegt: Ik wil een wet pussy en een blowjob.

Maar we zijn hier om iets te bikken. Cambodja is het land van de Khmers. Ik bestel een Khmer Style Soup (4,50€): lemon grass, kafir lime leave, garlic, ginger, galanga, lime, fresh herbs, chili and spring onions. Hier wil ik zelfs vijfmaal meer voor betalen. Succulent!!!! Ik begin naast mijn chili en knoflook verslaving er ook een te kweken voor galanga, kafir en citroengras. Nog een tip: Fried green pepper chicken with rice & fried cashew nuts, een liter San Pellegrino en een intens paarsrode dragonfruitshake voor 13,5€.

Heerlijk eten dus, maar toch vraagtekens: fried ice cream roll? En andere schattige onvolkomenheden, zoals de uitvinding van het eierdopje, dat blijkbaar nog niet tot hier geraakt is en wie zet er in godsnaam een vaatje suiker bij de ontbijt eierenstand. Wél leuk, de rietjes gemaakt van uitgeholde citroengrasstengels. Tenslotte, Azië en lekkere koffie: een blijkbaar onmogelijk huwelijk.

Cambodja is goedkoop. Hotel, eten en drinken, massages, excursie-aanbiedingen... Het enige wat je hier nodig hebt zijn kleine biljetten van 1 of 5$. Onze reisvisums kostten voor ons beiden wel 350€, mede door een fikse express prijsverhoging. Angkor Wat is zoWAT het grootste religieuze complex ter wereld, waar je dagen voor nodig hebt. Een bezoekpasje voor drie dagen kost dan weer 62€ p.p. Terecht. Maar opeens zie je wel Europese prijzen.

Vlak bij ons hotel zijn er verschillende massage parlours. Leuk dat gegiechel van een

massagemeisje dat een uur met je voeten speelt (4,5€/ u) tot het kakelende streelmeisje de echte Khmer-massage inzet. Knijpend met twee vingers. OMG. Ik zweer dat ze met twee vingers iemand kunnen doodknijpen. Dan wijst ze giechelend naar mijn buik: Baby? Blikwissels, gehinnik, voetstompje. We rekenen af met vertaalproblemen, opgelost met veel buigen en gegniffel.

Massages. Ik had voetmassages, deugddoend, maar ook harde Khmer body massage (een soort beperkte shiatsu met vooral knijpgedoe, weliswaar op een tafel). Superieure behandeling aan gemiddeld 7,5€/uur. Leve Cambodja. Alle meisjes spreken echter beperkt Engels: oké, yes, turn, finish(ed), maar ze kennen wel alle getallen en het woord dollar. Verder: thank you, bye bye en ze kunnen antwoorden op de vraag: What’s your name?

Over Pub Street. In the Red Piano, een hoekcafé van Belgische eigenaars, speelt toffe muziek,

er zijn volop terrassen en … Duvel (5€) Blauwe Chimay, Hoegaarden, Fruitesse. Mijn vijf weken tournée générale (ik begon vroeg in januari) sneuvelt hier. Ze hebben hier ook vol-au-vent, croque special en film beef stew, want dit was de favoriete plek van Angelina Jolie toen ze in 2000 hier de film Tomb Raider opnam. De Tomb Raider Cocktail wordt aangeprezen als haar favoriete toen. Bij elke tiende verkochte, krijgt je er een gratis. En iedere vijfhonderdste wint 100€ cash én… een gratis T-shirt. Controleert iemand dat? Commerce bestaat overal.

Maar deze ex-pub in een honderd jaar oud koloniaal gebouw lag wel mee aan de start van Pub Street, dat snel evolueerde tot de belangrijkste eet-, drink- en uitgaansstraat van Siem Reap vol wervelende straatorkestjes, dansjes en gekke toestanden. Het exploderende hart van de stad vol hartstochtelijke, eerlijke ambiance. En het is Valentijns week. En of we dat geweten hebben...

Rond 2000 ging het in de populaire media constant over ‘Brangelina’. Maar zij heeft verdorie wel haar stempel gezet op het probleem van (achtergebleven) landmijnen én als VN-ambassadeur voor kansarme kinderen. ‘Okon tran’ (dank u)!

Een bijzondere avond. We trakteren ons op een speciaal diner in the Sky Lounge van

The One by T met een heerlijk uitzicht op de ambiance en uitspattingen van Pub Street. Een plek out-of-this-world. De normaal moeilijke reservatie lukt aardig. Nog beter: het wordt een VIP-dining concept met een orkestje zelfs. Mijn looks en mijn blablabla, vrees ik. Voor de cocktails en food bestaat maar één uitdrukking: to die for. Het welkomstdrankje pretendeert gezond te zijn, verfrissend, natuurlijk gezoet met gemixt vers limoen- en citroensap, tamarinde en honing. Een biertje van het vat kost slechts 0,5€.

Dan volgt de gezellige, kleurrijke night market (avondmarkt). Ik koop een hoed en een leuk shortje, maar Nella gaat maar door, slenterend langs kraampjes met handtassen, T-shirts, sjaals, local handicrafts  (voorwerpen om ergens te “plaatsen”). Bon. Voor een man is dat eventjes oké, maar een gedetermineerde vrouw die maar doorgaat - Oooo, zo goedkooop! – nee! Ik besluit me in een visbak te storten. Na het lekker avondmaal bied ik mezelf als voedsel aan. Aan visjes. Kleine in grote aquariums. Met duidelijk honger. “You want break fast”? Ik kies de grote centrale bak met de kanjers. Ze vallen meteen de dode huid aan mijn voeten aan. Tegelijk. Als wilde hyena’s. Een licht kietelend gevoel. De prijs? Onbeperkte tijd incl. een flauw premium pilsje is 2,7€, maar wat een scrub.

Overal zien we de bekende plastic kinderstoeltjes in rood, groen of blauw waar de inwoners dankbaar gebruik van maken. Je moet wel aanvaarden dat je dinner table aan de kant van de straat tussen bromfietsen staat. Maar, opvallend, alles ligt er proper en netjes bij. Constant is men bezig te vegen, te dweilen en af te spuiten.

Aan de andere kant amuseren we ons met leuke observaties. “Tuktuk?” Is hier de hoofdaanspreking. Lelijk: Aziaten met geel-geblondeerd haar, mondmaskers met Bruce Lee op, of Lee Cooper. Een Boeddha-schrijn: de offerings zijn koude koffie in bekertjes, droge croissantjes, en een hele stapel valse bankbiljetten. De minibanaantjes en ananas keur ik wel goed. Gehandicapt zijn blijkt ook een voordeel bij het bedelen. We proberen de vele bedelaars te ignoreren. Een verfrommelde man komt bij ons tafeltje staan. Hij heeft een bakje voor zijn buik gebonden met allicht iets van koopwaar. Om onze aandacht te trekken roept hij luid "hello!" en gooit daarbij zijn beide armen in de lucht. Die blijken vanaf zijn schouders enkel uit twee stompjes te bestaan. Mijn vraag: wat doe je dan?

Even over de Killing Fields. Deze film uit 1984 met zeven Oscarnominaties, vertelt het verhaal

van de vreselijke periode onder de Maoïstische dictator Pol Pot (wat een naam) en de Rode Khmers. Miljoenen landmijnen werden geplaatst, en nog steeds vallen er slachtoffers. Je ziet het in het straatbeeld: veel gehandicapte of geamputeerde inwoners. Een pijnlijke herinnering aan die gruwelijke tijd. Een mindtwister.

Gedachtensprong. Mijn rug voelt als een veld Killing Fields, vol te ontmijnen pijnen. Nanna staat klaar, klein, frêle, maar die kracht tussen duim en wijsvinger. Ik zweer het nog eens, ze kunnen doden. Maar goed, ze kan mijn rug op. Ik bedoel, dat doet ze. Doe maar Nanna. Hoewel. Bij bepaalde pijnpunten ga ik bijna gillend tegen het plafond. Ik ben dus duidelijk een te ontmijnen slagveld, een killing fields. Bij elke kreet, kreun, gil, grom, aai, gaat ze nog steviger door. En zij dan: Oké? Oké Sir? Wtf. Wat moet ik zeggen? Ja? Nee? Ga door? Stooooop?  Daarbovenop zit ik met nog een probleempje. Hoe kan je een opdringerige scheet inhouden, terwijl je verondersteld wordt ontspannen te zijn…

Maar we zijn hier natuurlijk voor wereldwonder Angkor Wat. Wat is een Wat? Een Wat, wat is dat? Ben ik een wat(je)? Essentiële vragen. We gaan die hier oplossen.

Van ons hotel naar Angkor Wat is het zowat acht kilometer per tuktuk. De eerste keer bezoeken we de centrale site in de namiddag en we maken de sunset mee bij valavond. Eens de moat over (slotgracht) overvallen me de uitgebreide, ruïneachtige gebouwenconstructies vol kronkels en details. Overweldigend. Het is het grootste religieuze complex ter wereld (162 ha) en overal eromheen liggen nog andere tempels en constructies waarvan de bijzonderste door reuzenwortels van impressionante bomen overgroeid zijn. Niet voor niks daarom het

achtste wereldwonder genoemd. Ik voel een energie die door de geschiedenis zelf spreekt. Meer dan slechts een bestemming, het is een ervaring die mijn begrip van tijd en de mensheid hervormt.

In het holst van de nacht, om vier uur opstaan en in het donker naar Angkor Wat tuktukken, voelt eerder onwezenlijk, maar het wachten in het donker zal zich absoluut lonen. Als we het terrein betreden, zoeken we in het pikdonker naar een goed plekje. Je zit daar, omringd door lichtjes van mobieltjes en lokale mensen die aanbieden om koffie te brengen. In een uithoek staan een paar kraampjes, en iedereen roept de naam van hun standje, maar ze zijn ook bereid je een kartonnen bekertje koffie te brengen. En dan is het daar. De Zon. Langzaam licht de achtergrond op en worden de contouren van de tempeltorens zichtbaar, steeds duidelijker in veranderend licht tot de zonnebol himself zich langzaam schuivend vertoond. Catching the picture.

Beste lezer, ik heb besloten over Angkor Wat als geheel, enkel illustraties, foto’s en wat summiere, essentiële informatie te delen. Eindeloze beschrijvingen lijken me zinloos. Ik laat liever de beelden spreken. Er is zoveel te zien. Zoveel te ontdekken. Zoveel te betuktukken. Drie dagen lang.

1)      De tempel Angkor Wat zelf.  De naam betekent “Stad die een Tempel is”. Het ontwerp is gebaseerd op een Hindoevorm, de mandala. Vijf torens op drie niveaus in de vorm van een lotusknop. Het begint met een lange aanloop via een centrale weg, omzoomd door balustrades met mythologische slangen, met aan weerszijden (oorspronkelijk) bibliotheken. De buitenwal toont taferelen uit het hindoeïstische epos Mahabharata, met krijgshaftige figuren. De binnenmuren bevatten dan weer reliëfs van honderden sensuele aspara’s. Aspara’s waren oorspronkelijk waternimfen, maar in de Indische cultuur staan ze voor zangers en dansers, die voor zintuigelijk genot zorgden. Een centrale trap leidt steil omhoog naar het boeddhistische heiligdom. Wat bijzonder is, is dat het boeddhisme toen langzaam het hindoeïsme verving. Over deze mysterieuze religieuze overgang vind ik geen uitleg. Ik reis zonder gids, maar met twee reisboeken in de hand. Angkor Wat was de bloeiende hoofdstad van het Khmer-rijk tussen de 9e en 15e eeuw. Interessant vind ik dat deze megastad (tussen 1010 en 1220) 0,1% van de wereldbevolking vertegenwoordigde.

2)      Banteay Kdei. Betekent Citadel of Chambers, ofwel ook Citadel of Monks. Het heeft vier ingangen en een garoeda (godheid, deels mens, deels adelaar). In de centrale galerij vind je de Hal van de Dansers.

3)      The Bayon. Grote en belangrijke, rijkgedecoreerde officiële Khmer staatstempel (12de eeuw) van een toenmalige Hindoekoning.  De centrale torens zijn versierd met vier mysterieus Glimlachende Gezichten. In de Westelijke galerij vinden we een beeld van Hindoegod Vishnu met brandende wierookstokjes er voor. In de Zuidelijke galerij trekken mooie bas-reliefs van alledaagse taferelen de aandacht.  Het bezoek van de Bayon blijkt een verstommende, maar indrukwekkende dooltocht.

4)      Ta Prohm. Dé Tomb Raider setting en naar mijn mening de sensationeelste vanwege de structuren overwoekerende reuzenwortels, dankzij de Fransen die in de tijd de jungle hier niet

bleven wegkappen. Resultaat: de enorme kracht en vruchtbaarheid van de jungle. De wortels komen van de gigantische Banyanbomen. Haar takken produceren luchtwortels, die eens ze de grond bereiken wortels aanmaken en zo nieuwe stammen. De belangrijkste settings in dit waar doolhof, zijn de Watervalboom door de wurgvijgboom gecreëerd evenals een Dinosaurusreliëf (allicht een stegosaurus), de Gezichtentoren aan de Westelijke ingang die aan de Bayon doet denken, de Tomb Raiderboom van onze Angelina bij het centrale heiligdom, de

Krokodillenboom (weer een wurgvijg) en tenslotte de Zaal van de Dansers in zandsteen (Bayonstijl 12de eeuw) met aspara bas-reliëfs. Essentieel, bijna filosofisch, herhaalt zich het inzicht dat de mens de natuur wegkapte en overheerste met prachtige gebouwen, maar eens, na het verval (15de eeuw), de natuur weerwraak nam. Jungle revenge. Zijn groeikracht overwoekerde en duwde via reuzenwortels gedeeltelijk de, door de mens gebouwde, spectaculaire tempelstructuren, weg.

Ik wil een gek filmpje maken en laat Nella specifieke voorbedoelde shots maken. Het idee: een video “Tomb Raider 2, Lara Croft revisited”. In plaats van met Bangelina Molly (of Rat Piet) wordt het: starring uwe William (barrel oak aged) Bones. Wie haalt er de would-be woordspelingen uit? Het resultaat? Dit aanklikbaar, licht hilarisch videofilmpje.

5)      Angkor Thom met zijn Olifantenterras, onderdeel van een Royal Palace.

6)      Phnom Bakeng. Hindoe- én Boeddhistische tempel in de vorm van een tafelberg,

opgedragen aan de God Shiva. Deze ging ik nog eens apart bezoeken ‘s avonds. Het was klimmen op een heuvel en dan aanschuiven om voor een steile trap toegelaten te worden voor een heerlijk zonsondergangzicht op Angkor Wat iets verder. Adembenemend.

7)      De fauna en flora. Weelderig tot opslorpende jungle. De ‘wortelbomen’, tamarindebomen, bijenkorven, aapjes en het bruine rivierwater waarin kinderen volop zwemmen en … de was wordt gedaan. Aziatische plantenweelde. En een volk dat het omarmt.

8)      Er zijn nog meer, kleinere, andere sites die ik bezocht. En nog tientallen niet eens. Vanwege te veel. Maar wonderlijk, wonderlijk… Wie alleen Angkor Wat bezoekt (bijvoorbeeld via een cruise-excursie van twee uur) die mist onnoemelijk veel.

Onvergetelijk weekje. Super impressionante sites. Heerlijke lokale belevingen.