Laten we meteen duidelijk zijn: ik heb niets tegen kitsch. Af en toe is het zelfs leuk. Ik heb ook niets tegen "lage" cultuur, oftewel populaire cultuur, en ik ben zeker geen tegenstander van entertainment. Maar er is een grens. Trop is teveel. Gaat deze über-competitie nog wel over echte liedjes? Ik bedoel, de echte deal. Soms verlang ik gewoon naar een man met zijn gitaar die zijn ziel blootlegt, of een vrouw achter de piano die je dromen laat uitkomen. Ontroerd worden door oprechte emotie. Of een groepje dat de pan uit swingt, zodat je niet stil kunt blijven zitten. Maar nee, het Songfestival draait om alles "wat erbij komt kijken": lichteffecten, flitsende beelden, belachelijke kostuums en gadgets, overbodige stunts en aandachttrekkende trucjes. Francis Bay, kom terug! En sorry Peter VDV, maar het commentaar maakt het er niet beter op. Ik herinner me nog dat hij twee jaar geleden een aankondiging deed over een artiest met de interessante informatie dat zijn kuisvrouw roze jarretels droeg. Dit gaat zelfs Dag Allemaal te ver. Een belediging voor mijn intelligentie. Ik hoor u al denken: "Die man denkt wel erg hoog van zichzelf." Mmm, nee, ik sta open voor alles. Ik probeer alleen maar uit te leggen waarom het Eurovisiecircus en ik geen match zijn. "Kijk dan niet," zegt u? U hebt gelijk, dat moet ik doen om mezelf ergernis te besparen. Maar het probleem is normverlaging en ingrijpende downsizing van cultuur en entertainment dat steeds pathetischer wordt. En ik wil alles begrijpen.
Die presentatoren die constant tekeergaan met hun "What a great show this is!" Eigenwaan, zelfverheerlijking. Twee jaar geleden vond ik Hooverphonic een verademing met hun sobere optreden en een nummer dat echt raak was: "You're in the wrong place" (sic). Je verwacht op zijn minst dat de vakjury naar adem hapt na sommige van die visueel overdonderende, oorverdovend schreeuwerige spektakelnummers die zo fel knipperen dat ze de song zelf maskeren. En dan die kostuums, sommige lijken rechtstreeks uit een carnavalsoptocht te komen. Je wordt murw geslagen, snakkend naar adem, met een enorme indigestie. En blijkbaar kunnen we niet zonder blote billen en diep uitgesneden decolletés. De presentatrices lijken rechtstreeks uit de Barbie-wereld te komen, met hun nietszeggende, herhalende gekakel. Wat komt hierna? The Full Monty? Wijd openstaande vagina's? Nee, ik ben geen moraalridder, verre van dat. Wie me kent, weet dat. Maar wat kan er nog meer? Een vrouw met een baard hebben we al gehad. Een horde zombies of wilde holbewoners ook al gezien, en zo kan ik nog even doorgaan. Zelfs in België was er in het verleden soms meer ophef over de kniezwengel, de Sergiosalto, of Geike's Swarovski-jurk. Altijd op zoek naar iets wat nog niet is gedaan. Plat effectbejag. Non ho l'Eta, Poupée de Cire, All Kinds of Everything... dat is allemaal verleden tijd, ver weg. Dat spreekt voor zich. Maar nu lijkt het erop dat vooral lichteffectbedrijven, beeldprojectoren, kostuumontwerpers, visagisten, kappers, acrobatische dansers en gimmickbedenkers de overhand hebben.
Populair entertainment is prima, maar dit télégestuurde, over-gebudgetteerde marketing- en bam-in-your-face-evenement drijft steeds verder weg van waar het eigenlijk om zou moeten gaan: een goed nummer, een straffe stem en een flinke vertolking. Want laten we eerlijk zijn... ik noemde het al eerder: indigestie. Volgend jaar krijgen we meer van hetzelfde, maar dan groter, duurder, "spectaculairder?" God sta ons bij. En nu snel wat Andreas Scholl.